Tük kahvesi, dünyanın en çok tüketilen ve sevilen kahve çeşitleri arasında yer alır. Lokum veya çikolata gibi çeşitli yiyecekler ile birlikte tüketilen Türk kahvesi, çeşitli atasözlerine ve deyimlere de konu olmuştur.
- yüzyılda Osmanlı topraklarına yayıldıktan sonra kendine Türk kültüründe geniş bir yer eden, Avrupa’ya yayılıp daha çeşitli bir kahve kültürünün doğuşuna öncülük Türk kahvesi, kendine has pek çok adete sahiptir.
Türk kahvesinin yanında su ikram etmek ise en bilinen adetler arasındadır. Dolayısıyla, pek çok kişi, bu adetin kökenini ve nedenini merak eder.
Eğer siz de kahvenin yanında neden su ikram edilir merak ediyorsanız, içeriğimizi okumaya devam edebilirsiniz!
Osmanlı Kültüründe Kahve Yanında Su İkramının Sebebi
Türk kahvesinin oldukça zengin ve köklü bir geçmişi vardır. Dolayısıyla, kahvenin yanında su ikramı da bu köklü geçmişin bir eseridir. Elbette, Türk kahve kültürünü ve bu kültürün bir parçası olan ritüelleri anlamak, kahvenin topraklarımızdakini tarihini öğrenmek ile olur.
Peki, Türk kahvesi ilk defa ne zaman ortaya çıktı? Bu soruyu birkaç farklı şekilde yanıtlamak mümkündür. Zira, kahvenin Osmanlı topraklarına farklı tarihlerde gelmiş olduğu tahmin edilir. Arabistan ve Anadolu arasında gidip gelen tüccarların, ilk kahve çekirdeklerini 16. yüzyılda Osmanlı topraklarına getirdiği düşünülür. Fakat kahvenin tam anlamıyla Osmanlı topraklarında yayılışı dönemin Yemen valisi Özdemir Paşa’nın eseridir.
Kanuni Sultan Süleyman’a Arabistan’a özgü bir içecek olan kahveyi sunan Özdemir Paşa sayesinde kahve kısa bir sürede Osmanlı topraklarında popüler bir içecek haline gelmiştir. Ancak kahvenin bağımlılık yapıcı etkisi nedeniyle sonraki yüzyıllarda kahveyi yasaklamaya yönelik çeşitli girişimlerde bulunulmuştur. Türk kahve kültürünün hızlı bir şekilde Avrupa’ya yayılması, Fransa ve Büyük Britanya topraklarında da kahve tüketiminin yaygınlaşmasına neden olmuş, bir nevi dünyayı kahve ile tanıştırmıştır. Birbirinden farklı kahve çeşitleri de sonraki yüzyıllarda bu şekilde ortaya çıkmıştır.
Elbette, bütün bu tarihi bilgiler “Kahve yanında su neden içilir?” sorusunu yanıtlamamaktadır. Bu noktada, kahve ile su ikramı hakkındaki çeşitli rivayetlere değinmemiz gerekir. Bir kahve ve su hikayesi, Osmanlı döneminde başlayan kahvenin yanında su verme adetinin, misafirin açlık durumunu anlamaya yaradığını öne sürmektedir.
Bu hikayeye göre, eğer misafir suyu önce içerse, bu karnının aç olduğunu gösterir ve ev sahibinin sofrayı hazırlaması gerekirmiş. Ancak, eğer misafir önce kahveyi sonra suyu içerse, bu durumda misafirin tok olduğu, yalnızca ev sahibi ile hasbihal etmek istediği anlaşılırmış.
“Kahve öncesi su neden içilir?” sorusuna farklı bir rivayet ile de yanıt verebiliriz. Bir başka hikayeye göre, Osmanlı sarayında sultan için hazırlanan tüm içeceklerin çeşnicibaşı tarafından tadılması gerekirmiş. Fakat kahve küçük cezvelerde tek kişilik yapıldığı için çeşnicibaşının padişahla aynı kahveyi içmesi mümkün değilmiş. Bu sebeple, kahvenin yanında su getirilir, padişah parmağını önce kahveye sonra suya batırır, çeşnicibaşı da kahvenin karıştığı suyu içermiş. Böylece kahvenin zehirli olup olmadığı anlaşılırmış.
Elbette, bütün bu hikayelerin rivayetlerden ibaret olduğunu, kahve ile su neden içilir sorusuna net bir yanıt almanın zor olduğunu unutmamalıyız. Tabi ki bu durum kahveyle su içmenin yararlı olmadığı anlamına gelmez. Aksine, kahve ile su içmenin belirli bir uyumu, gerçek bir faydası vardır. Gelin, bir sonraki başlığımızda kahve ile su içmenin uyumunu birlikte keşfedelim.
Kahvenin ve Su İçmenin Uyumu Nedir?
Kahve ile su neden verilir diye merak ediyorsanız, buna bilimsel bir yanıt verebiliriz. Kahvenin içeriğinde yüksek miktarda oksalat bulunur. Bir anyon olan oksalat, böbrek taşı oluşumuna ciddi bir zemin hazırlar.
Bu sebeple, Türk kahvesi ile birlikte su tüketmek, kahvenin içinde bulunan oksalatın vücuttan hızlı bir şekilde uzaklaştırılmasını sağlar. Dolayısıyla, kahve tüketirken yanında bir fincan su içmenin sağlık açısından ciddi bir faydası olduğunu söylemek mümkündür.
Kahveden önce ve sonra su içmenin bir diğer faydası da ağzı temizlemesi ve damaktaki tadı gidermesidir. Kahveden önce su içerek ağzınızı güzelce temizleyebilir, kahvenin saf tadını güzelce alabilirsiniz. Aynı şekilde, kahveden sonra su içmek de kahvenin ağızda kalan aromasını siler, yemek ya da tatlı yiyecekseniz daha çok lezzet almanızı sağlar.